Ακόμη το θυμάμαι σαν να ήταν χθες!  Ήταν νωρίς το απόγευμα κι εγώ καθόμουν χαλαρά στο σαλόνι του σπιτιού. Θυμάμαι ήταν καλοκαίρι και απολάμβανα χαλαρά την παρέα ενός βιβλίου.  Έκανα ησυχία καθώς η μικρή μου κόρη κοιμόταν στο κρεβατάκι της.

Και ξαφνικά, εντελώς απρόσμενα, η σιωπή έσπασε … «Μαμά;» Εντελώς ασυνείδητα κράτησα την ανάσα μου. Άκουσα καλά; Πριν προλάβω να αναλύσω σκέψεις και συναισθήματα ένα δεύτερο «Μαμά;» με έκανε να πεταχτώ από τη θέση μου αυτοστιγμής και να πάω τρέχοντας στο δωμάτιο της για να δω τη μικρή μου όρθια στο κρεβατάκι της, να μου χαμογελάει και να μου απλώνει τα χεράκια να την πάρω αγκαλιά.  Ναι, δεν έκανα λάθος! Ήταν η πρώτη συνειδητή λέξη της!

Οι πρώτες λέξεις του παιδιού μας, όπως και τα πρώτα του βήματα, φέρνουν σε μας τους γονείς μυριάδες συναισθήματα και συγκινήσεις. 

Αναμφίβολα, με τις πρώτες λέξεις του παιδιού μας ξεκινάει ένα καινούργιο κεφάλαιο στην επικοινωνία μας μαζί του.

Η γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού πραγματοποιείται, τις περισσότερες φορές, αβίαστα και αυθόρμητα. Το παιδί ακούγοντας το λόγο γύρω του ξεκινά να λέει τις πρώτες του λέξεις γύρω στο χρόνο, για να περάσει σε ένα είδος τηλεγραφικού λόγου γύρω στα δύο, και να προχωρήσει σε αυτό που εμείς οι ειδικοί λέμε «γλωσσική έκρηξη» γύρω στα τρία. Η ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας καθορίζεται από συγκεκριμένα στάδια τα οποία αποτελούν σημαντικά ορόσημα και μας δίνουν πληροφορίες για το πώς το παιδί μας μεγαλώνει κι εξελίσσεται.

Σημαντικές αποκλίσεις από αυτά τα στάδια αποτελούν πηγή ανησυχίας καθώς πίσω από μία καθυστέρηση λόγου μπορεί να κρύβεται μία σοβαρότερη δυσκολία.Τι ακριβώς, όμως, πρέπει να περιμένουμε από τα παιδιά μας και πότε ώστε να νιώθουμε ήσυχοι ότι η γλωσσική του πορεία είναι η αναμενόμενη;

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή! Στους πρώτες μήνες της ζωής του το παιδί μας θα αρχίσει να παράγει άναρθρες φωνούλες οι οποίες σιγά-σιγά θα αυξάνουν σε ποικιλία για να φτάσουν στο σημείο που θα αρχίσουν να συνδυάζονται. Έτσι, θα δημιουργηθούν οι πρώτες συλλαβές. Το στάδιο αυτό είναι γνωστό ως βάβισμα, είναι ένα παιχνίδι ήχων με επαναληπτικό χαρακτήρα, κι αποτελεί σημαντικό πρόδρομο της ομιλίας.

Γύρω στο χρόνο θα αρχίσουν να παράγονται οι πρώτες λέξεις. Στην αρχή οι λέξεις αυτές θα έχουν ιδιότυπο χαρακτήρα και όσο περνάει ο καιρός το λεξιλόγιο του παιδιού μας θα αυξάνεται  ενώ ταυτόχρονα οι λέξεις που θα παράγει θα έχουν μεγαλύτερη καθαρότητα.

Γύρω στα δύο έχουμε τον σχηματισμό των πρώτων προτάσεων και γύρω στα 3-3,5 υπάρχει μια ραγδαία ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας σε όλα τα επίπεδα.

Η ποιότητα τόσο της κατανόησης όσο και της έκφρασης, οι δύο πλευρές του λόγου, έχουν σταθερή βελτίωση κι έτσι ο λόγος του παιδιού μας, λίγο πριν την είσοδο του στο Δημοτικό σχολείο, βρίσκεται πολύ κοντά στον λόγο του ενήλικα.

Δε θα πρέπει βέβαια να ξεχνάμε ότι το κάθε παιδί έχει το δικό του ρυθμό και μικρές αποκλίσεις, από την παραπάνω ενδεικτική πορεία γλωσσικής ανάπτυξης δεν θα πρέπει να μας πανικοβάλλουν. Σε περίπτωση όμως, που έχουμε την παραμικρή ανησυχία μία συζήτηση με έναν λογοθεραπευτή, ο οποίος είναι ο κατεξοχήν υπεύθυνος για θέματα λόγου κι ομιλίας θα λύσει όλες μας τις απορίες. Άλλωστε στις περισσότερες περιπτώσεις δε θα χρειαστεί η παρέμβαση του ειδικού, ενώ σε όσες χρειαστεί το ποσοστό επιτυχίας στη βελτίωση του λόγου του παιδιού είναι μεγάλο, εκτός αν υπάρχουν αδυναμίες και σε άλλους τομείς.

Εμείς, από την πλευρά μας ως γονείς, μπορούμε να συμβάλλουμε σημαντικά στη γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού μας όχι μόνο καλλιεργώντας το λεξιλόγιο του αλλά ενισχύοντας και τις επικοινωνιακές του δεξιότητες στο σύνολο. Μερικές από αυτές αφορούν τη διατήρηση της βλεμματικής επαφής, της ενεργητικής και ουσιαστικής ακρόασης καθώς και του χρόνου που αφιερώνουμε μαζί του συζητώντας.

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ο λόγος επενδύεται και καθορίζεται από συναισθήματα. Για το λόγο αυτό σας προτείνω να παίξετε με το παιδί σας τα παρακάτω παιχνίδια, όπου μέσα από μια ευχάριστη διαδικασία, θα έχετε τη δυνατότητα να καλλιεργήσετε το λόγο του. Καλή σας Διασκέδαση!

Παιχνίδι Λεξιλογίου: Σκέψου Γρήγορα – Πες το Γρήγορα

Παιχνίδι Εννοιών: Κάνε το Αντίθετο

Παιχνίδι Εντολών και Ακουστικής Μνήμης: Η Μαγική Κατσαρόλα

Παιχνίδι Κατανόησης και Περιγραφής: Κατάλαβες τι σου είπα;

Παιχνίδι Αφήγησης Συναισθημάτων:  Οι Κουβάδες Συναισθημάτων

Πηγή: Kidotmou

Κάντε like και εγγραφή στο κανάλι του Α.Λ.Μ.Α για να λαμβάνετε ενημερώσεις βίντεο που θα ανεβαίνουν πολύ συχνά.

Κάντε εγγραφή στο newsletter, για να σας κρατάμε ενήμερους με πολλά πολλά ενδιαφέροντα νέα, σεβόμενοι πάντα την ιδιωτικότητά σας και τις αρχές του GDPR.