Είναι όλοι οι εννοιολογικοί χάρτες σχεδιασμένοι με τον ίδιο τρόπο; Ποιοι είναι οι τύποι εννοιολογικών χαρτών; Πως μπορούμε να επιλέξουμε τον σωστό τρόπο για το συγκεκριμένο θέμα;

Τύποι

Τύποι

 

 

ΤΥΠΟΙ

1. Ο εννοιολογικός χάρτης τύπου «αράχνης». Η αρχή της οργάνωσής του τοποθετεί το κεντρικό θέμα στο κέντρο του χάρτη. Στη συνέχεια τα επιμέρους θέματα περιβάλλουν κυκλικά το κεντρικό σημείο του χάρτη δημιουργώντας έναν ιστό παρόμοιο με τον ιστό της αράχνης.

 

2. Ιεραρχικός εννοιολογικός χάρτης. Παρουσιάζει πληροφορίες σε καθοδικά κλιμακούμενη σειρά σημασίας, με την πιο σημαντική πληροφορία τοποθετημένη στην κορυφή και μπορεί να διακρίνεται σε διαφορετικά επίπεδα ιεραρχίας.

3. Ο εννοιολογικός χάρτης με μορφή διαγράμματος ροής. Οργανώνει την πληροφορία σε γραμμική βάση. Ο «συστηματικός» εννοιολογικός χάρτης. Οργανώνει τις πληροφορίες σε μια μορφή παρόμοια με αυτή του διαγράμματος ροής της πληροφορίας με την προσθήκη εισόδων και εξόδων.

4. Ο «συστηματικός» εννοιολογικός χάρτης. Οργανώνει τις πληροφορίες σε μια μορφή παρόμοια με αυτή του διαγράμματος ροής της πληροφορίας με την προσθήκη εισόδων και εξόδων.

Βήματα

Βή

 

 

BHMATA 

 

 

Τα παρακάτω βήματα είναι αυτά που αναφέρει ο Jonassen για τη δημιουργία εννοιολογικών χαρτών από τους μαθητές, αλλά την ίδια διαδικασία μπορεί να ακολουθήσει και καθένας που θέλει να δημιουργήσει κάποιον εννοιολογικό χάρτη.

1. Δημιουργία σχεδίου και καθορισμός των προοπτικών για την ανάλυση μιας περιοχής. Πριν από την έναρξη, οι μαθητές χρειάζεται να φτιάξουν ένα σχέδιο για τον εννοιολογικό χάρτη, σχετικά µε το τι ενδιαφέρονται να παρουσιάσουν, ποια σημεία θέλουν να φτιάξουν, τι είδους πληροφορίες χρειάζονται για να δημιουργηθούν αυτά τα σημεία, ποιους μαθησιακούς στόχους πρέπει να επιτύχουν.

2. Καθορισμός των σημαντικών εννοιών. Για τη σωστή κατανόηση σε κάτι, βασικό ρόλο παίζουν οι έννοιες που θα χρησιμοποιηθούν. Καθώς οι μαθητές αποκτούν εμπειρία στη δημιουργία εννοιολογικών χαρτών είναι σε θέση να εντοπίζουν µόνοι τους τις κύριες έννοιες που υπάρχουν σε βιβλία, διαλέξεις ή δευτερεύοντα υλικά. Είναι σημαντικό να εντοπίζονται οι βασικές έννοιες που θα χρησιμοποιηθούν.

3. Δημιουργία, καθορισμός και διαμόρφωση κόμβων. Για κάθε έννοια που δημιουργήθηκε στο προηγούμενο βήμα, δημιουργούμε και ονομάζουμε έναν κόμβο. Στη συνέχεια προστίθενται εικόνες, επεξηγηματικά κείμενα και συνώνυμα κατάλληλα για κάθε κόμβο.

4. Δημιουργία συνδέσμων μεταξύ των εννοιών. Αφού έχουν καθοριστεί οι έννοιες ενός τομέα που πρέπει να συμπεριληφθούν στον εννοιολογικό χάρτη, το επόμενο βήμα είναι η σύνδεση των εννοιών. Η κατανόηση της ακριβούς σχέσης ανάμεσα σε δύο έννοιες, δεν είναι πάντα τόσο εύκολη όσο αρχικά νομίζει κάποιος. Η διαδικασία διαμόρφωσης αυτών των συνδέσμων απαιτεί έρευνα μέσα στην ποικιλία των πιθανών σχέσεων για να καθοριστεί η συγκεκριμένη που μελετάμε. Οι έννοιες σχετίζονται μεταξύ τους µε πολλούς τρόπους, ανάλογα µε το κείμενο στο οποίο βρίσκονται.

5. Επέκταση του χάρτη. Η διαδικασία σύνδεσης συνεχίζεται σε όλους ή στους περισσότερους κόμβους του χάρτη. Καθώς προχωρούν οι συνδέσεις, νέοι κόμβοι ή έννοιες προστίθενται στο χάρτη για να εξηγήσουν κάποιες από τις υπάρχουσες έννοιες. Η δυνατότητα αύξησης συνεχίζεται μέχρι να αισθανθεί ο χρήστης ότι η περιοχή που θέλει να περιγράψει επεξηγείται επαρκώς από το χάρτη και αντικατοπτρίζει ως ένα βαθμό τη φυσική απόκτηση γνώσης.

6. Οι μαθητές συνεχίζουν τη διαδικασία. Η διαδικασία δεν πρέπει να τελειώσει μέχρι να ολοκληρωθεί η εργασία. Ο καθένας που δημιουργεί έναν εννοιολογικό χάρτη χρειάζεται να κάνει συνεχή ανασκόπηση του χάρτη για να βλέπει την εξέλιξή του, κατά πόσο επιτυγχάνονται οι στόχοι, τι αλλαγές χρειάζονται, κατά πόσο απαντώνται οι ερωτήσεις που τέθηκαν στην αρχή. Εφόσον οι μαθητές τελειώσουν την εργασία τους, καλό είναι να κάνουν μια κριτική σχετικά µε το τι έμαθαν για το περιεχόμενο των εννοιών, για τη δημιουργία εννοιολογικών χαρτών και απεικόνιση εννοιών, από τη συνεργασία µε άλλους, εκφράζοντας ουσιαστικά τα κριτήρια αξιολόγησης που θέτουν οι ίδιοι οι μαθητές για την όλη διαδικασία.

Πηγή: https://economu.wordpress.com