Η καλή και λειτουργική όραση απαιτεί την οπτική οξύτητα, τις οπτικές δεξιότητες και τη σύνδεση με τις οπτικές διαδρομές στον εγκέφαλο να «δουλεύουν» μαζί σε αρμονία. Όταν αυτό δεν συμβαίνει, ακόμα και ένα παιδί που βλέπει 10/10 (καθαρά), μπορεί να βιώσει δυσκολίες ανάγνωσης, γραφής, επεξεργασίας οπτικών πληροφοριών, καθώς το 80% όλων των πληροφοριών που λαμβάνει προέρχονται από την όραση.
Ανάγνωση
Οι οπτικές δυσλειτουργίες επηρεάζουν τη διαδικασία ανάγνωσης με τους παρακάτω τρόπους:
- Όταν ένας μαθητής μαθαίνει να διαβάζει, οι οπτικές αδυναμίες μπορούν να επηρεάσουν την αντίληψη των γραμμάτων και αριθμών καθώς και την ικανότητα απομνημόνευσης τους.
- Όταν ένας μαθητής διαβάζει για να μάθει και εξαιτίας κάποιας οπτικής δυσλειτουργίας βιώνει στιγμές θολής ή διπλής όρασης, το χρονικό διάστημα που είναι σε θέση να διαβάσει με κατανόηση μειώνεται δραματικά. Η ικανότητα ανάγνωσης και η ικανότητα ανάγνωσης με κατανόηση είναι δύο διαφορετικές διεργασίες.
- Οι μαθητές με κάποια οπτική δυσλειτουργία καταναλώνουν τον περισσότερο χρόνο και ενέργεια τους στην αποκωδικοποίηση των λέξεων. Αντί να διαβάζουν με ροή και ρυθμό και να προβλέπουν τις λέξεις και το συνολικό νόημα, εστιάζουν σε κάθε μια λέξη.
- Σαν αποτέλεσμα, χρησιμοποιούν το δάκτυλο στην ανάγνωση, διαβάζουν αργά και αντιμετωπίζουν θέματα ευχέρειας στην ανάγνωση. Χαρακτηριστικά είναι οι επαναλήψεις, οι προσθήκες, οι παραλείψεις και οι αντικαταστάσεις.
- Αυτού του είδους οι αναγνωστικές δυσκολίες είναι πολύ πιθανό να σχετίζονται με οπτική δυσλειτουργία η οποία όταν διορθωθεί ενισχύει την αναγνωστική διαδικασία
(Η συνεκτίμηση με άλλους παράγοντες και γνωστικές δεξιότητες είναι απαραίτητη για να φανεί το προφίλ των δυσκολιών ενός μαθητή κατά περίπτωση).
Οφθαλμικές κινήσεις και η σχέση τους με την ανάγνωση
Η οπτομετρική κοινότητα είναι ξεκάθαρη στο θέμα αυτό. Οι δυσλειτουργικές οφθαλμικές κινήσεις επηρεάζουν την διαδικασία της ανάγνωσης αλλά ΔΕΝ αποτελούν αιτία δυσλεξίας. Επίσης, σε κάποιες περιπτώσεις είναι ο «καθρέφτης» της αναγνωστικής δυσκολίας. Οι δυσλειτουργίες των οφθαλμικών κινήσεων έχουν πολλές μορφές. Σε κάποιες περιπτώσεις οι οφθαλμικές κινήσεις επηρεάζονται από κάποιο πρόβλημα στη συνεργασία των ματιών (διόφθαλμη όραση). Χρειάζεται ανάλυση πολλών άλλων οπτικών δεξιοτήτων για να κατανοήσουμε τη σχέση όρασης και ανάγνωσης σε ένα άτομο που δυσκολεύεται. Η σχέση αυτή είναι ανάλογη του είδους αναγνωστικής δυσκολίας (υπάρχουν πολλές μορφές «δυσλεξίας») και πρέπει να συνεκτιμάται με τα γνωστικά και μαθησιακά τεστ άλλων ειδικοτήτων.
Όραση και Δυσλεξία (δυσκολίες ανάγνωσης)
Η συμμετοχή της όρασης στις δυσκολίες ανάγνωσης έχει αποτελέσει αντικείμενο έρευνας για πολλές δεκαετίες. Σαν όραση εννοούμε τη διαδρομή της οπτικής πληροφορίας από το μάτι προς τα διάφορα κέντρα του εγκεφάλου. Ενώ αρχικά πολλοί ερευνητές πίστευαν ότι οι αδυναμίες της οπτικής αντίληψης ήταν αυτές που επηρέαζαν τη διαδικασία της ανάγνωσης, πλέον οι έρευνες έχουν στραφεί σε άλλους τομείς της οπτικής επεξεργασίας. Υπάρχουν πολλοί τύποι «δυσλεξίας» (δυσκολίες ανάγνωσης). Σε κάποιους τύπους, η συμμετοχή της όρασης στο πρόβλημα, είναι σημαντική. Η εξάσκηση των οπτικών αδυναμιών με οπτομετρικές ασκήσεις ενισχύει κατά πολύ την αναγνωστική ικανότητα ενός παιδιού.
«Το 80% των μαθητών με αναγνωστικές δυσκολίες έχουν βασικές οπτικές δυσλειτουργίες που δεν σχετίζονται με το πόσο καθαρά βλέπουν ή με το αν χρειάζονται γυαλιά ή όχι»
Πηγή: eyecanlearn.gr
