Αυτογνωσία!
Η αυτογνωσία και αυτοδιαχείριση είναι ένα σημαντικό κομμάτι της συναισθηματικής νοημοσύνης, της ικανότητας δηλαδή του ατόμου να χρησιμοποιεί συναισθηματικές πληροφορίες ως οδηγό σκέψης και συμπεριφοράς.
Η συναισθηματική νοημοσύνη, παρόλο που είχε αναφερθεί αρχικά από τον Μάικλ Μπέλντοχ το 1964, έγινε ευρέως γνωστή το 1995 με το βιβλίο «Συναισθηματική Νοημοσύνη» του ψυχολόγου Ντάνιελ Γκόουλμαν. Έκτοτε, οι έρευνες έχουν δείξει ότι η συναισθηματική νοημοσύνη σχετίζεται με την μακροπρόθεσμη επιτυχία και ευτυχία του ατόμου, περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο χαρακτηριστικό, συμπεριλαμβανομένου και του γενικού δείκτη νοημοσύνης.
Αυτοαποδοχή!
Η επιστημονική κοινότητα συμφωνεί ότι η αποδοχή των θετικών αλλά και των αρνητικών μας χαρακτηριστικών, των ταλέντων και των αδυναμιών μας, είναι πολύ σημαντική για τη γενικότερη ευημερία μας. Η αυτοαποδοχή αποτελεί μία καλή βάση για την αυτοπεποίθηση, αφού μόνο έχοντας αποδεχθεί τον εαυτό μας όπως είναι μπορούμε να αισθανθούμε άνετα μέσα σε αυτόν. Επίσης, η αυτοαποδοχή σχετίζεται στενά με την έννοια της αυτοβελτίωσης.
Οι επιστήμονες που ασχολούνται με τη ψυχική υγεία, επιβεβαιώνουν ξανά και ξανά ότι το πρώτο βήμα για οποιαδήποτε θετική αλλαγή είναι η αναγνώριση και αποδοχή του ατελούς εαυτού μας. Βιβλιογραφικά, η αυτοαποδοχή έχει συνδεθεί με αυξημένο αίσθημα αυτονομίας, χαμηλότερα επίπεδα φόβου αποτυχίας και αυτοκριτικής, λιγότερη ανάγκη αποδοχής απο τρίτους κ.λπ.
Κίνητρο για αυτοβελτίωση!
Το κίνητρο για αυτοβελτίωση ή η νοοτροπία ανάπτυξης, συνδέεται με χαμηλότερα επίπεδα άγχους και πιο επιτυχημένη διαχείριση καταστάσεων στην καθημερινότητα. Αυτό συμβαίνει, σύμφωνα με την Αμερικανίδα ψυχολόγο Carol Dweck που επινόησε τον όρο, γιατί το άτομο με νοοτροπία ανάπτυξης αντιμετωπίζει τις δυσκολίες και τις αποτυχίες ως ευκαιρίες για μάθηση και αυτοβελτίωση.
Η νοοτροπία ανάπτυξης κάνει τα εμπόδια να φαίνονται περιστασιακά και εξωτερικά από τον άνθρωπο που σε αυτή την περίπτωση διατηρεί την αυτοπεποίθηση του και προσπαθεί να βρει εναλλακτικές ιδέες και λύσεις. Στην αντίθετη περίπτωση, ένα άτομο με “σταθερή νοοτροπία”, ερμηνεύει τις αποτυχίες ως αποτέλεσμα προσωπικών, σταθερών χαρακτηριστικών που δεν μπορούν να αλλάξουν. Αυτό οδηγεί το άτομο στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει λόγος για περαιτέρω προσπάθεια ή άλλη προσέγγιση.
Ανάπτυξη ενσυνειδητοτητας!
Η Ενσυνειδητότητα (mindfuleness) είναι μία από τις βασικές πρακτικές του σύγχρονου κλάδου της θετικής ψυχολογίας του Αμερικανού ψυχολόγου Martin Seligman. Πρόκειται για την ικανότητα του ατόμου να ζει τη στιγμή, να παρατηρεί και να επεξεργάζεται αυτό που συμβαίνει ΤΩΡΑ.
Στην εποχή μας, που οι οθόνες έχουν γίνει προέκταση των χεριών μας και οι εικόνες εναλλάσσονται με αφύσικα γρήγορους ρυθμούς, η παρατήρηση της πραγματικότητας έχει γίνει πολύ δύσκολη. Κι όμως, με ενθάρρυνση και προσπάθεια, μπορούμε να δείξουμε στα παιδιά την αξία της ενσυνειδητότητας και να τους προσφέρουμε τα οφέλη που τη συνοδεύουν όπως το αίσθημα αυτοελέγχου, τη μείωση του άγχους, τη βελτίωση της διάθεσης και της ικανότητας συγκέντρωσης, την αύξηση της αυτοπεποίθησης κ.λπ.
Αν το σκεφτείτε, ακόμα και η ίδια η καταγραφή στιγμών της ημέρας των παιδιών σε ένα ημερολόγιο, είναι μια απλή άσκηση ενσυνειδητότητας!
Αίσθημα ευγνωμοσύνης!
Η ευγνωμοσύνη είναι μία ακόμα πρακτική από την θετική ψυχολογία του Seligman. Επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που αισθάνονται και εκφράζουν ευγνωμοσύνη είναι πιο ευτυχισμένοι, διαχειρίζονται με περισσότερη επιτυχία το άγχος τους, έχουν πιο ποιοτικές διαπροσωπικές σχέσεις και δηλώνουν πιο ικανοποιημένοι από τη ζωή τους συνολικά.
Έτσι, και τα παιδιά που εκφράζουν ευγνωμοσύνη είναι πιο φιλικά και ενθουσιώδη, έχουν καλύτερη συμπεριφορά, είναι πιο αισιόδοξα και λιγότερο ανταγωνιστικά και γενικά βιώνουν περισσότερα θετικά και λιγότερα αρνητικά συναισθήματα. Βιβλιογραφικά, η θετική στάση και διάθεση φαίνεται να συνδέεται ακόμα και με οργανικά οφέλη όπως π.χ. την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Ικανότητα θετικής σκέψης!
Η ερμηνεία που δίνουμε στις εμπειρίες μας έχει περισσότερη βαρύτητα από την αντικειμενική εμπειρία, σύμφωνα με τη γνωσιακή συμπεριφοριστική σχολή ψυχολογίας του Aaron Beck. Έτσι, ουσιαστικά τα γεγονότα έχουν λιγότερη σημασία από τον τρόπο που θα μάθουμε να τα αντιμετωπίζουμε.
Αν εκπαιδεύσουμε τον εαυτό μας να σκέφτεται θετικά και όσο το δυνατόν αισιόδοξα θα μπορούμε να αντιμετωπίσουμε πιο αποτελεσματικά τις καταστάσεις. «Το κυνήγι της Ευτυχίας» εστιάζει στην εκπαίδευση των παιδιών στη θετική σκέψη και τα οφέλη που τη συνοδεύουν, όπως: μειωμένα επίπεδα άγχους, αυξημένο αίσθημα ευημερίας και αυτοπεποίθησης, καλύτερη ψυχική και οργανική υγεία και καλύτερες διαπροσωπικές σχέσεις.